Zintuigen, onderzoek en cultuur: De invloed van Professor Hendrik Zwaardemaker
De bijdrage van Professor Hendrik Zwaardemaker
De Zwaardemakerstraat in de Watergraafsmeer dankt zijn naam aan professor Hendrik Zwaardemaker. Deze fysioloog heeft een aanzienlijke bijdrage geleverd aan het onderzoek naar onze zintuigen. In dit artikel zullen we dieper ingaan op zijn werk en de bredere culturele context daarvan.
Zintuigen in de menselijke cultuur
De fascinatie met de zintuigen is diep verankerd in de menselijke cultuur. Schilders zoals Peter Paul Rubens en Jan Breughel de Oude hebben al in de 17de eeuw series geschilderd over de vijf zintuigen. En al 400 jaar voor Christus onderscheidde de oud-Griekse filosoof Aristoteles vijf zintuigfuncties. Deze ordening heeft lang standgehouden in de westerse cultuur.
Zintuigen en Kunst
Rembrandt van Rijn nam het thema van de zintuigen ook op in zijn werk. Zijn vroegste bekende werk is een serie van kleine olieverfpanelen die de klassieke vijf zintuigen afbeelden. De reeks beelden is echter niet compleet. Het paneel dat de smaak zou afbeelden, is waarschijnlijk verloren gegaan.
De hedendaagse interpretatie van zintuigen
In de hedendaagse perceptie worden ook het evenwichtsorgaan en het lichaamshoudingbesef (proprioceptie) als zintuigen beschouwd. Sommigen erkennen zelfs honger en dorst als unieke zintuigen.
De rol van zintuigen in onze perceptie van de werkelijkheid
Ons begrip van de wereld wordt uitsluitend verkregen door middel van onze zintuigen. Alles wat we waarnemen en communiceren gebeurt via deze zintuigen. Hoewel technologie ons heeft geholpen om onze perceptie uit te breiden, komt alle informatie die we ontvangen uiteindelijk tot ons via onze zintuigen.
De bijdrage van Zwaardemaker aan het zintuigonderzoek
Naast Zwaardemaker hebben ook andere wetenschappers significante bijdragen geleverd aan het onderzoek naar zintuigen. Zwaardemaker heeft specifiek onderzoek gedaan naar geur en smaak. Gastheer voor zijn voortdurende inspanningen om hoortoestellen te verbeteren.
De olfactometer en de hedonische waarde
Een van Zwaardemaker's bijdragen is de olfactometer, een instrument dat gebruikt wordt om geuren kwantitatief te meten op een schaal van aangenaam tot weerzinwekkend. Deze subjectieve waarde wordt de hedonische waarde genoemd. Hoewel de concentratie van een geurstof een grote invloed heeft op de uitkomst, speelt de olfactometer een belangrijke rol bij het bepalen van milieuhinder.
